Lễ cưới hỏi của người Trung Hoa
21/03/2023

Ngưi Trung Hoa cũng quan nim rng có ba vic đưc xem là đi h s: thi đ, kết hôn và sinh con trai. Tuy nhiên, ngày nay thì có nhng vic không còn quá quan trng như vic thi đ hay sinh đưc con trai.

Có nhiu truyn thng gn vi li Trung Hoa xut phát đim t Đo Khng và ban đu đưc tng lp tri thc quan li tuân th theo. Bt đu t thi nhà Chu (t năm 1046 - 256 trưc Công Nguyên) thì mi đưc tng lp bình dân noi theo và thc hành cho đến tn ngày nay.

 

Trong thi gian rt dài thì hôn nhân ti Trung Quc luôn luôn là hôn nhân đưc sp đt sn. Kết hôn da trên tình yêu hoàn toàn không đưc phép cho đến tn cui nhng năm 1920. B m hai bên gia đình s t dàn xếp mi vic thay mt cho cô dâu và chú r. Nhng thành viên trong gia đình đôi khi còn cu nguyn vi t tiên đã khut đ xin li khuyên đi vi nhng vic h trng trong quá trình cưi hi. 

Trong lch s Trung Hoa thì ph n thưng có đa v xã hi thp hơn đàn ông và do đó yêu cu ca bên nhà trai thưng đưc đánh giá cao hơn. Do đó, gia đình nhà trai cũng đưc hưng li nhiu hơn t mt cuc hôn nhân sp xếp sn. Theo quan đim c h thì con gái sau khi đưc g đi s đưc xem là con gái ca nhà ngưi ta và không còn là con cái ca nhà gái. Ch có ngoi l là khi ngưi ph ni mt ngưi đàn ông có đa v xã hi thp hơn h, nhưng điu này thưng là hiếm gp xã hi phong kiến Trung Hoa.

Mt đám cưi truyn thng thưng s đưc chia làm 3 giai đon và 6 l gi chung là Lc L. Lc L bao gm Np Thái 納采, Vn Danh 問名, Np Cát 納吉, Np Trưng 納徵, Thnh K 請期 và Thân Nghênh 親迎.

Giai đon 1: Giai đon trưc li gm rt nhiu nghi thc nh. Đu tiên là Np Thái (tc cu hôn), sau đó, đến giai đon Vn Danh (tc thương tho v l vt) và Phng Trà (tc l ung trà).

Vào thi xưa, trưc khi tiến hành li thì trưc tiên phi Vn Danh, còn gi là Nghi Hôn. Trong Nghi Hôn thì quan trng nht là “Bài Bát T排八字. Thưng nam n nếu có gp nhau t trưc mà cm thy thích nhau thì phía nam gii s nh ngưi mai mi đến nhà cô dâu đ xin lá s bát t (tc năm tháng ngày gi sinh ca cô gái). Nhà cô gái cũng s xin lá s bát t ca chàng trai đ xem xét tr li.

Sau khi có đưc lá s Bát T cô gái thì nhà trai đt lên trưc bài v t tiên đ xin qu bói cát hung xem t tiên có đng ý chp nhn cháu dâu hay không. Tc là sau khi đt lên ban th t tiên mà trong vòng 3 ngày gia đo đu bình an vô s có nghĩa là bát t ca cô dâu đó phù hp.

Nếu gia đình nhiu tin s nh thy xem Bát T đ chm xem đim hp hoc xung gia hai lá s vi nhau.

Sau khi nhà cô dâu cũng đi xem thy và thy hp ý thì s viết bát t ca c cô dâu và chú r lên cùng mt t giy, gi v cho nhà trai, nếu không đng ý kết hôn thì s gi lá s bát t ca chú r v li cho nhà trai. 

Sau đó là giai đon đính hôn gi là Np Cát, Np Trưng và Thnh K (chn ngày gic dâu).

Giai đon 2: Giai đon li bao gm ba nghi thc quan trng.

Ti trưc khi hôn l, gia đình nhà trai s bái ly t tiên và lp đt giưng. Sau khi an v giưng mi xong thì cho mt bé trai nm lên trên đ hi vng sm sinh đưc con trai. Hoc là cho nam thanh niên chưa v tui Rng hoc tui T nm lên lăn lên my vòng đ hi vng sm sinh quý t.

Đến ngày hôn l, chúng ta s có Nghi thc rưc dâu (gi là Thân Nghênh); Bái Thiên Đa và cui cùng là Tic Rưu. 

Giai đon 3: Giai đon sau li s ít nghi thc nht. Bao gm mt nghi thc gi là Quay V Nhà (gi là Phn Gia) và kết thúc là Tic Trà (gi là Khiết Trà).

Các nghi thc cưi hi truyn thng đưc gi chung là Tam Thư Lc L và đưc ghi trong sách v nghi thc gi là L Kí, Nghi L và Bch H Thông Đc Lun. Gi là Tam Thư và Lc L là vì hai giai đon đu phi bao gm 6 nghi thc và nhà trai phi trình 3 lá thư đ xin hi cưi cho nhà gái.

Trong thc tế, thì ngưi dân bình thưng ít khi tuân th nhng nghi thc trên vì quá đt tin. Và càng v sau thì nghi thc cưi hi đưc đơn gin hoá đi rt nhiu, nht là theo ch d ca triu đình đ tiết kim. Vào thi nhà Minh thì các nghi thc như chn ngày gi hay thương lưng đưc gim bt, ch còn li cu hôn, đính hôn và trao đi l vt. 

Đến thi nhà Thanh thì gii quý tc li bày v ra nhiu hơn và lên đến tng cng gm 9 l.

Np Thái

c đu tiên trong li truyn thng là Cu Hôn tc Np Thái. Bưc này s do nhng ngưi làm mai mi thc hin. Vai trò ca h là cu ni gia nam chưa v và n chưa chng và bt đu t thi nhà Chu thì vai trò bà mi này đưc xem là chính thc và rt quan trng.

Theo Nho Giáo thì đàn ông đ tui 20 - 30 s nên kết hôn vi thiếu n đ tui 15 - 20. Khi có ngưi đ tui phù hp thì ngưi làm mai mi s tiến hành công vic ca mình.

Nhu cu mai mi tăng cao do vic phân bit gii tính gay gt trong xã hi Trung Hoa c đi. Ph n tng lp trung lưu ln lên trong xã hi phong kiến Trung Quc b giam lng trong nhà đ gi gìn tiết hnh. Ph n tng lp thp phi làm vic đng áng vt v thì b xem là không thanh cao. Nếu mt ngưi ph n tng lp trung lưu gp g mt ngưi đàn ông xa l bên ngoài nhà thì đưc xem là đánh mt phm hnh.

Quy Trình Mai Mối

Mt ngưi làm công vic mai mi buc phi cân nhc nhiu yếu t trong công vic. Trưc tiên, cn phi đm bo rng ngưi nam và ngưi n phi có đa v xã hi tương đi bng nhau. Sau đó, phi xét đến quy mô gia tc, tài sn, danh tiếng, dòng h, tính cách và sc kho. Điu này buc h phi nghiên cu gia đình ca c hai bên tht rõ ràng. 

Mc dù cũng có th ly ngưi có đa v xã hi cao hay thp hơn, nhưng thưng không đưc xã hi đánh giá cao, nht là nếu ngưi ph n đó xut thân t gia đình ít giàu có hay quyn lc hơn. Nếu mt ngưi đàn ông ly mt ngưi ph n có xut phát đim thp hơn thì xem như là bôi nh danh tiếng gia đình. Do đó, li cu hôn thưng s b t chi. Lý tưng nht s là mt ngưi đàn ông giàu có ly mt ngưi ph n xut thân t gia tc giàu có hoc mt hc gi s đính hôn vi mt cô gái t gia đình tri thc. Khái nim này đưc gi là Môn Đăng H Đi và điu này vn còn tn ti đến ngày nay. 

Mt khi ngưi mai mi tìm đưc mt cp hp nhau thì thành viên ca nhà trai s đem l vt đến dm hi cu hôn nhà gái. Vic cu hôn chính thc s đánh du bưc khi đu quy trình hôn nhân dài lâu.

L vt s thưng đưc chn cn thn đ đi din cho mong ưc ca gia đình nhà trai đi vi hôn l. L vt ni tiếng và đáng mong đi nht s là ngng hoang dã. Con vt này s mang Dương Khí và đi din cho ngưi ph n phc tùng. Ch nhng ngưi làm quan đến hàng phm v cao mi đưc phép s dng ngng hoang dã trong khi ngưi dân bình thưng s tng gà lôi.

Nhng sính l cu hôn thông dng khác bao gm Rưu go đi din cho vn may; Sy đi din cho năng lưng Âm bi vì tính linh hot ca loi thc vt này.  Do đó, qun áo may bng Sy s đi din cho s phc tùng, sng th và hôn nhân bn vng. Chim chóc ngoài nhng loi k trên khá ph biến thì chúng cũng gn lin vi s hiếu thun và nguyn lòng ca ngưi v phc v gia đình ngưi chng.

Nếu chp thun nhng l vt trên thì gia đình nhà gái đã xem như phi chính thc chp thun li cu hôn đi kèm. Và t đó thì mi ngưi s tiếp tc đến giai đon tiếp theo trong tiến trình cưi hi.

Vn Danh

Sau khi cu hôn thành công, c hai gia đình s bt đu giai đon Vn Danh, trong đó gia đình hai bên trao đi tín vt đ xác đnh tho thun. Hai th đưc trao đi ph biến nht là lá s Bát T ca bên đàn ông và ph n (còn gi là Canh Ph). Vn danh xong thì hai bên cùng đng ý chn ra mt ngày gi tt đ Văn Đnh 文定 (còn gi là Quá Đnh 過定, Đnh Sính 定聘 hoc Hu Đnh 攜定). Văn Đnh là mt lá thư tc đưc gi là Sính Thư s đưc viết và gi đ chính thc hoá bng văn bn hôn ưc đng thun bi c hai gia đình.

 

Lá S Bát T

Đ có th hiu đưc mc đích ca giai đon này, cn phi nh rng, trong xã hi Trung Hoa c đi, vn là xã hi phong kiến và không cho phép ly hôn. S tht là ph n ln lên trong khuôn kh gia đình và b cm giao tiếp vi bt k ngưi đàn ông nào bên ngoài gia đình và khiến cho các cp đôi rt khó tìm hiu xem h có phù hp đ kết hôn vi nhau hay không.

S gii hn này đã to ra mt hình thc đ có th miêu t tính cách ca mt ngưi. Do đó, thông tin mà mt ngưi có th xét t lá s Bát T ca mt ngưi là cc k quý giá vì có th hình dung bc tranh toàn cnh v đc tính ca mt con ngưi. Đ tránh b la gt và đm bo tính chính xác, lá s Bát T nên đưc mt chuyên gia xem mnh lý xem qua. Nếu hai lá s Bát T “xung” hay không hp vi nhau thì đám cưi s b hu b.

 

Canh Ph

Sau khi đã kim tra lá s Bát T k càng, hai bên gia đình s kim tra dòng dõi gia ph đ xem hai bên có nhng thành viên nào ni tiếng hay tai tiếng. Có dòng h bao gm nhng thành viên danh giá, trí thc, đưc đánh giá rt cao. Nếu gia ph tt có th giúp tho thun hôn ưc tt đp.

Mc dù hôn ưc chưa đưc chính thc đng thun đến thi đim này, cp đôi nhìn chung đưc xem như là đính hôn vào thi đim hai bên trao đi nhau Canh Ph. Vic s hu gia ph hai bên có th đưc xem như là bng chng đính hôn.

Mt s gia đình trình Canh Ph ca bên con dâu hay r tương lai lên ban th t tiên. H cu nguyn và mong t tiên cho du hiu đng ý chp thun mt thành viên mi vào gia đình.

Sính Thư

Đ xác nhn chính thc vic đính hôn, chú r hay đi din tương lai ca bên gia đình nhà trai s trao mt bc thư đính hôn đến gia đình nhà gái. Đây là bc thư đu tiên trong Tam Thư Lc L đưc nhc đến trưc đó. Bưc này là cn thiết bi vì nó th hin s mong mun chân thành đ kết hôn vi mt ngưi ph n. Bc thư cũng cha li th ưc và tương lai ca hai bên trong cuc hôn ưc.

Trao Đi Sính L

Sau khi trao đi Sính Thư thì đến công đon trao đi sính l, còn gi là Np Trưng. Đó là gi đến bên nhà gái mt món quà sính l.

Bên nhà trai trưc lúc xut phát đến nhà gái đ np thái, thì tiến hành bái ly t tiên, sau đó ly các hp bánh mt chun b đem đi np thái thp hương báo cáo qua vi t tiên, bày t mong mun t tiên giúp cho tình cm viên mãn hnh phúc.

Tp tc trao sính l phn ln da trên quan đim cho rng ph n là mt tài sn và phi đưc “mua” t gia đình b m đ. Khi gia đình nhà gái chp thun sính l, thì hôn ưc đưc xem là không th đo ngưc. Trưc giai đon này thì gia đình nhà gái có quyn tr li mi th và Canh Ph.

Ngoài ra, sính l thưng hao tn mt s tin nht đnh và thưng đưc gi là L Np T.

Sut nhiu thế k, ngưi ta tng xem ph n là mt món hàng cho đến khi đưc nhìn nhn như mt ngưi tht s. Cui cùng, Np T dn đưc gi khác đi là Văn Đnh. Gia đình chú r vn s đ ngh trao quà cho nhà cô dâu nhưng không b gán mác tin bc vt cht na.

Trong mi trưng hp thì sau khi trao đi sính l s tiếp đến giai đon Phng Trà (dâng trà) và trao đi bc thư th hai trong L Thư.

Văn Đnh

Văn Đnh là hình thc hin đi ca Trao Đi Sính L (hay còn gi Np T, Np Tài). Thưng nhà trai s trao 12 món quà tng mang tính biu tưng trong văn hoá Trung Hoa.

12 món quà biu tưng đưc trao là:

-    Bánh su sê đi din cho s thnh vưng và lương thc di dào.

-    Hi sn đi din cho tích lu tài sn.

-    Tht gia cm đi din cho mi quan h gia hai v chng.

-    Trái da đi din cho kh năng sinh con trai.

-    Hng bao (bao lì xì màu đ) hay trang sc vàng biu th tương lai tt đp.

-    Bánh quy đi din cho thnh vưng và đ ăn.

-    u đi din cho tình yêu

-    Chè trôi nưc đi din cho hnh phúc kết ni.

-    Trà hay mè đi din cho hôn nhân bn vng.

-    Tht ln biu th cho thnh vưng.

-    Ko 4 màu đi din cho hnh phúc kéo dài.

-    Trái cây hoa qu đi din cho s sng và cơ hi có con trai.

Vào thi hin đi, nhiu gia đình ch chn 6 trong 12 loi trên như quà sính l: bánh su sê, hng bao hay vàng, hi sn, trái da, tht gia cm và bánh quy.

L Thư

Theo truyn thng thì L Thư là danh sách chi tiết nhng sính l. Nhà gái chp thun bc L Thư là hình thc công nhn chính thc vic kết hôn. S chp thun này s là bưc kết thúc giai đon này.

Vào thi hin đi thì L Thư đóng nhiu vai trò khác nhau. Danh sách nhng vt mà cp đôi mun nhn đưc trong ngày cưi. Danh sách này đưc gi đến h hàng hai bên đ giúp cho h hàng hai bên biết nên mua quà gì phù hp. Các cp đôi phương Tây thưng gi đến khách d tic mt danh sách ao ưc.

 

Phng Trà

Dâng trà đưc xem là nghi thc đưc nhiu ngưi biết đến nht. Nghi thc này có th tiến hành trong giai đon đính hôn hoc kết hôn.

Nghi thc này vn xut phát t truyn thng c xưa là ngăn cm ph n chưa ly chng không đưc ra khi nhà. Do đó, đi din bên nhà trai phi đến nhà cô gái và ng li dm ngõ. Bi vì, đi din nhà trai phi đi mt đon đưng dài, nên nghi thc dâng trà thưng đưc tiến hành đ bày t s lch thip.

Các tun trà đưc dùng đ thư giãn trong sut quá trình thương lưng kéo dài. Vic dâng trà cũng đưc dùng đ đánh giá s kiên nhn ca ph n, s cn trng và c ch lch thip dưi cp mt quan sát, soi xét và áp lc t nhng ngưi xung quanh.

Khi truyn thng văn hoá dn dn ci b nhng hn chế ca ngưi ph n, thì không còn cn thiết c đi din nhà trai đến đ thương tho. Các cp đôi tr nên t ch trong vic hôn nhân và gia đình thưng ch gp nhau trưc khi đính hôn. Tt c nhng điu này khiến cho vic dâng trà dn biến thành mt hình thc th tc l nghi hơn là có ý nghĩa thc tế.

Ngày nay, khi nhà trai đến (thưng bao gm 5 ngưi thân và chú r tc sáu ngưi) đến thăm nhà b m rut cô dâu thì s đưc dn đến hưng dn ch ngi. Cô dâu tương lai s mi thưng thc trà ngt (thưng là loi trà long nhãn và táo tàu) và cô dâu s ngi cnh mt ngưi ph n ln tui mà chng, b m và b m chng vn còn sng. Cô dâu tương lai s phc v khách t ngưi ln tui và quyn lc nht trưc (thưng là b m chng tương lai) và sau đó cui cùng là ngưi chng tương lai.

Khi tt c mi ngưi dùng trà xong, ngưi ph n ln tui s thu xếp li cc theo th t. Trong sut quá trình này, mi ngưi thân s chng kiến mt nghi thc là Áp Trà Bình, tr cc cùng vi mt phong bao màu đ đt bên dưi. Vào thi đim đó, ngưi ph n ln tui có th đáp tr bng cách tng mt món quà nh nếu mun.

Giai Đon Lên Kế Hoch

Mc dù có nhiu th cn phi chun b đ li din ra mt cách suôn s, thì công đon lên kế hoch thưng chú trng rt nhiu đến vic chn ngày cưi. Điu này gi là Thnh K. Gia đình chú r s thnh mt thy gii k năng chn ngày gi tt cưi hi.

Mt khi chuyên gia đã hoàn thành công vic xong thì gia đình nhà trai s trình ngày gi đ ngh cho nhà gái, nhà gái ban đu s gi v t chi. Điu này là c tình và sau đó khi nhà trai đưa ra ngày gi ln th hai thì ngày gi đó s đưc chn. Điu này là vì trong văn hoá truyn thng thì theo quan h tình cm v chng là Âm - Dương thì Âm là b đng và Dương ch đng. Thc tế thì đây đưc gi là phong tc Dương Xưng Âm Hoà.

Mt điu thú v là mt s hc gi cho rng thut Trch Nht ban đu ra đi là do mc đích chn ngày gii hi.

Do đó, các chuyên gia Trch Nht đưa ra rt nhiu thut Chn Ngày Gi và nhiu phương pháp li có tính mâu thun ln nhau. Mt s mâu thun ln đến đ mt s phi đưa nhau ra toà đ phân thng thua.

Mt ví d đin hình ca vic lm thy nhiu ma và phán quyết đúng sai trong Trch Nht đưc ghi nhn trong S Ký. Câu chuyn có tht rng Hán Võ Đế hi c vn v mt ngày gi tt cho mt vic và nhng c vn li đem ra đến 7 lý thuyết mâu thun nhau. Hoàng Đế b buc phi ra mt quyết đnh cui cùng, do đó ông quyết đnh da vào lý thuyết Ngũ Hành làm căn bn.

Quy Trình

Trong vic chn ngày gii hi, các chuyên gia Trch Nht thưng chú trng đến ngày cưi hơn là năm cưi. H cũng ít đt nng đến tháng tt và gi tt vì tháng b xem là quá chung chung trong khi gi li b xem là quá chi tiết khó tuân th. Dù chn theo phương pháp nào thì ngày gii lý tưng cn đưc da trên lá s Bát T ca nam và n.

Nhìn chung, tng ln bình dân vào thi c đi thích cưi và sinh con vào năm Thìn. Điu này bi vì đa con đu tiên sinh vào năm Thìn s đưc xem là con ca rng. Do đó, ngưi ta cũng thích kết hôn vào năm Mão vì năm tiếp theo s là năm Thìn, thích hp đ sinh con.

Ngưc li, vào năm Tý, Su và Dn đưc xem là không tt vì nhng lý do tương t.

Kiêng K

Mc dù ngưi ta thưng chn ngày gii da trên tư vn ca thy nhưng cũng có nhng kiêng k dân gian vn không da trên cơ s hc thut Trch Nht. Điu này là bi vì có nhiu ngưi cũng không có nhiu tin đ nh thy xem chn ngày gi, nên h da vào mê tín d đoan.

Trưc tiên, ngưi ta tin rng đám cưi không nên din ra trong thi k đ tang hay năm đ tang. Mt s cp đôi phi hoãn sau 100 ngày sau khi có mt ngưi thân qua đi. Nếu đó là ngưi quan trng thì thi gian hoãn có th là 1 hoc 3 năm. Điu này là bi vì dân gian tin rng vic tang l rt tn kém và xui xo có th nh hưng đến hnh phúc và vic có con ca cp đôi.

Cp đôi cn phi tránh kết hôn vào mt s tháng nht đnh, ví như tháng 4 vì nghe âm trùng vi T.

Mt s ngưi ln tui cũng tin rng không nên kết hôn vào tháng 6 và 7 Âm Lch vì đó là tháng cô hn, xui xo, d ly hôn.

Tuy nhiên, cn lưu ý rng nhng quan đim mê tín d đoan là đến t tng lp hc thc thp và không có điu kin mi thy đ chn ngày gi tt. Thc ra bt c năm nào hay tháng nào cũng có nhng ngày tt và phù hp. Mt thy gii s luôn biết cách chn ngày gi phù hp đ h tr cho lá s Bát T ca c hai ngưi hoc bù đp cho hai ngưi.

Đón Dâu

Thông thưng, ngày cưi là ngày quan trng nht trong quy trình chn ngày cưi. Do đó, ngày trng đi này bao gm 3 nghi thc.

Nghi thc đu tiên là Đón Dâu còn gi là Thân Nghênh. Chú r s ngi lên xe xut phát t nhà trai đ đón nhà gái.

Chú r s phi mang theo 8 loi quà biu tưng quan trng v mt văn hoá mà đích thân h phi chun b như sau:

-    Chè trôi nưc biu th hnh phúc và viên mãn.

-    Tht ln gm mt si dây màu đ ct quanh biu th tình cm lâu dài

-    Mt chiếc dù đ hoc màu đen đ bo v tránh điu xu xa

-    Hai trái cam biu th may mn

-    Trà long nhãn và táo tàu biu th kh năng có con trai

-    Xôi nn hình tròn biu th toàn vn.

-    Hng bao hoc trang sc vàng biu th may mn

Hoặc có thể mang theo 6 mâm lễ hoặc 12 mâm lễ.

Khi xe đến đu ngõ, cách nhà cô dâu khong 100m thì xe dng li và toàn b đoàn ngưi s xung xe đ ch đến gi đp bưc vào nhà cô dâu. 

Khi chú r đến nơi thì cô dâu s chun b đ theo v nhà chng. Vic cô dâu đi đưc xem là Xut Các, khi cô dâu ch đng ri nhà b m đ đ đến nhà chng tương lai. Theo truyn thng, cô dâu s đưc mt ngưi ph n ln tui đi theo (ngưi này phi là ngưi có đy đ chng, b m và b m chng vn còn sng).

Trưc khi đi, ngưi ph n ln tui s m dù đ che chn nhng năng lưng tiêu cc nếu có hin hu. Ngoài ra, mt ca cô dâu s đưc che li đ cho nhan sc không gi nên bt k s ghen tc nào t các vong linh gn.

Khonh khc cô dâu đến nhà chú r và bưc ra khi xe, gia đình chú t s chun b sn mt tô go, mui hay rưu đ ri v phía cô dâu. Nghi thc này đưc gi là H Kiu và giúp xua tan nhng năng lưng tiêu cc và hp thu năng lưng tích cc v phía này.

Sau khi cô dâu ri kiu, chú r s theo sau và đng bên cnh cô dâu. Gia đình chú r s ln lưt tri thm đ đ mi cp đôi bưc vào nhà. Khi hc qua ca chính, cp đôi sc qua môt ni than chun b sn. Nghi thc này đưc gi là Nhp Môn và biu th cho mt tương lai tươi sáng. 

Lưu Ý

nhiu vùng quê ca Trung Quc còn có nhng tín ngưng kiêng k như không mi cô ca cô dâu đến tham d. Nếu cô dâu có anh trai đã lp gia đình thì ch dâu cũng không đưc mi.

Đó là vì ch Cô hay Tu trùng âm vi t Cô Đơn và To (quét dn).

Ph n mang thai cũng b kiêng không đưc đến d đám cưi vì tin rng biu th cô dâu có thai trưc khi cưi. Ngoài ra, ph n có thai cũng kiêng không đưc tiếp xúc vi qun áo hay cơ th ca cp đôi mi cưi. Kiêng k này có l cũng vì mun cho ngưi ph n mang thai không phi đi li vt v, d b sy thai vì ngày xưa điu kin tiếp xúc vi y tế khó khăn.

Nhng ngưi có năm sinh xung hay lá s Bát T xung vi ngày cưi cũng không đưc mi tham d nhng hot đng đc bit trong li. H cũng không đưc mi làm r ph hay dâu ph. Tuy nhiên, h vn có th tham d tic ăn ung bình thưng.

Xe ch cô dâu chú r cũng không đưc tng b đâm hay va qut. Vì điu này biu th cho nhiu điu không may mn, xung đt. 

Cô dâu mc dù có bun vì xa cha m nhưng không đưc phép khóc, nht là khi đến nhà trai. Vì nim tin rng th hin cm xúc tiêu cc s đem đến đim hung cho nhà trai.

Cui cùng là tt c mi ngưi xut hin nhà chú r cn phi tránh cô dâu khi cô dâu xut hin cùng chú rc vào phòng khách. Điu này mc đích đ cho không cn tr hay nh hưng đến năng lưng ca cô dâu. Quan khách s đưc quay tr li phòng khách sau khi cp đôi đã tiến vào phòng.

Bái Đường

 

Trưc khi bưc vào nhà thì cô dâu và chú r s phi bưc qua mt ni than nung đ đ xua đui tà ma (gi là Kh Tà) và vài mnh ngói v biu th là bưc qua nhng tan v trong quá kh đ tiến đến tương lai hnh phúc. Sau khi cp đôi bưc qua ni sau khi kết thúc giai đon Nhp Môn và đến giai đon Thân Nghênh, thì tiến hành nghi thc Bái Thiên Đa.

Nghi thc này tiến hành ngay ca ra vào ca nhà chú r và đưc gi là Bái Đưng. Nghi thc Bái Đưng xut hin t thi nhà Tn (265 - 420 sau CN) và rt nng v s phân bit gii tính. Nghi thc này vn không hn là chú trng đến th cúng Thiên, Đa và ch yếu là mun ph n bày t thái đ phc tùng đàn ông. Cô dâu s phi qu ly chng tương lai ca mình và mc dù là chú r cũng có qu ly ngưc li vi cô dâu nhưng tng cng s ln cô dâu phi qu là 4 ln trong khi chú r ch có 2 ln.

Vào thi nhà Nguyên (1271 - 1368) thì nghi thc này đưc thay thế bng nghi thc Bái Thiên Đa

Bái Thiên Đa

Nghi thc này bao gm 4 bưc nh. 

Trưc tiên, cô dâu chú r bái ly gia tiên ca nhà chú r. Khi làm điu này thì xem như chính thc thông báo vi ông bà đã khut rng cô dâu đã là mt thành viên trong gia đình nhà trai. 

Tiếp theo, là cô dâu chú r s vái 3 ly và khu đu 9 ln vi Thiên Đa. Đây là nim tin rng Thiên và Đa biu th cho Âm và Dương, rng v là Âm và chng là Dương.

Sau đó là v chng s bái ly cha m chú r đ biu th s hiếu tho. 

Cui cùng, h đi mt vi nhau và vái ly nhau đ biu th s tôn kính và s bên nhau sut đi.

Tiệc Cưới

Đôi khi còn đưc gi là H Tu, tic cưi thưng đưc nhiu ngưi xem trng hơn c. Đây là lúc cô dâu chú r và cha m hai bên chia s nim vui vi nhng ngưi thân yêu và bày t s trân trng nhng ngưi đã dành thi gian tham d li. 

Tic cưi cũng s tương t như các bui tic bao gm phn ăn ung, trang trí đp đ. Đim khác bit duy nht là s có khu vc bàn chính ưu tiên cho cp đôi, cha m và ông bà. Các khách khác s đưc xếp ch ngi da trên mi quan h thân mt vi cô dâu chú r.

Ở một số vùng nông thôn của Trung Quốc còn có tục Náo Động Phòng.

Kiêng K

Tic cưi thưng có nhiu kiêng k nht đnh đ đm bo không to ra đim xu cho cp đôi trong tương lai.

Ví d, khách đến d không đưc mang tng đ dùng nhà bếp vì tin rng đem li s xui xo và khiến cp đôi s chia ly trong tương lai. Khách cũng không đưc xếp li chén dĩa sau khi ăn xong vì biu th tái hôn.

Xét v ch ngi thì khách ca cô dâu không nên đưc xếp ch ngi vi khách ca chú r cũng như không ngi vi bn bè chung ca cô dâu và chú r.

Náo Đng Phòng

Đây là mt trong nhng h tc đưc to ra t thi nhà Hán (206 trưc CN - 220 sau CN) khi cô dâu b bt cóc và bng ép phc v tình dc cho chú r và bn bè chú r.

Sau khi nhà Hán sp đi, thì các trò vui tình dc đưc thay thế bng các trò chơi khăm cô dâu. Trong sách ca Bão Phác T có ghi nhn rng các trò chơi khăm này rt cc đoan ví như cô dâu b treo ngưc cành cây.

Các trò chơi khăm này bao gm c tính cht h nhc cho đến thi nhà Minh. Đến thi nhà Thanh, thì các quan khách ch đưc phép chc cưi cô dâu và chú r cũng s b chc gheo chung. Vì các trò chơi khăm ch yếu din ra vào tic cưi nên bao gm c vic chuc rưu cho chú r say.

Đng Phòng 

Đng Phòng là giai đon sau khi đã kết thúc tt c trò vui chơi khăm và tic tàn, đây là giai đon cp đôi s ln đu tiên tiếp xúc thân mt vi nhau. nhiu vùng nông thôn xa xôi ca Trung Quc, khách d tic thưng s đng bên ngoài ca phòng cp đôi mi cưi đ lng nghe nhng gì xy ra bên trong. Lưu ý rng, đây cũng là mt phn có liên quan tp tc Náo Đng Phòng.

Cô dâu tng lp thưng lưu thưng s rt gi tiết hnh và đa v. Ngoài ra, cô dâu giàu có s đi mt lp vi đ che ph khuôn mt đ cm thy thoi mái trưc khi h tiếp xúc vi mt ngưi đàn ông xa l.

Trưc khi đng phòng, cp đôi s vòng tay đ cùng ung chén rưu giao bôi. C ch này biu th cho s gn bó v chng trn đi. Loi dng c đ ung thưng là mt trái bu h lô đưc ch làm đôi thành hai na, hai đu s đưc buc vi nhau bng mt si dây màu đ. Khi cp đôi đã ung xong thì s ct li vi nhau chính thc đ biu th cho hôn nhân bn vng. 

L Nghi Sau Khi Cưi

Sau khi din ra ngày trng đi, thì s có mt vài th tc nho nh din ra vào ngày tiếp theo.

Mt trong nhng nghi thc là rót trà ln hai, gi là Khiết Trà. Trong nghi thc này bao gm c vic trao bao lì xì đ hay nhng quà tng quý giá như vàng trang sc t ông bà ca chú r. Cui cùng là nghi thc Quy Ninh biu th li kết thúc.

Khiết Trà

Nghi thc này khác vi giai đon Văn Đnh.

Trong nghi thc này thì ngưi ph n s đưc gp g toàn b gia đình nhà chng. Trong nghi thc Phng Trà giai đon Văn Đnh thì ngưi ph n s phi rót trà ra 6 cc mi ln. Và phi thc hin nghi thc này nhiu ln, tu thuc vào sng ngưi tham d. Khi thc hin nghi thc này thì cô dâu phi mi và gi tng thành viên trong gia đình chng là ngưi thân ca mình. Ví d, gi cha chng là cha, m chng là m.

H hàng bên nhà chng s tng cho h mt phong bao lì xì màu đ bao gm mt s tin nht đnh. Ông bà ni bên nhà chng s phi tng mt món quà đt tin nht. Vàng thưng đưc chn nhiu nht.

Quy Ninh 

Trong giai đon Quy Ninh, cp đôi s quay tr v nhà cô dâu đ thăm b m v. Điu này s đưc làm trong vòng 3 ngày sau khi kết hôn.

Vào ngày này, m v s chun b bánh đ chào đón cp đôi mi cưi vào bui sáng. Theo truyn thng thì ngưi m v thưng có th nu bt c loi bánh nào, nhưng thưng đưc gi là Bánh Song Sc. Cp đôi sau đó s dùng ba trưa vi b m v.

Khi kết thúc ba ăn và cp đôi mi cưi chun b quay v nhà chng, m v s tng cho con r và gia đình nhà trai mt món quà. Thưng là trong phn quà tng s bao gm mía và mt cp gà trng mái gi là Đi L Kê. Hai món quà này mang tính biu tưng và văn hoá. 

Chiu dài ca cây mía biu th cho hôn nhân kéo dài và s ngt ngào cũng như nim vui trong hôn nhân t đu đến đuôi đu ngt.

Đi L Kê là tên ca cp gà sng, biu th s sinh n di dào. Cp gà này thưng đưc đt bên trong mt túi và nếu khi đem v nhà mà con gà trng đc nhy ra đu tiên thì đa con đu s là con trai. 

Mt s bà m v còn tng cho đến 6 cp Đi L Kê cùng vi 6 trng. Điu này s giúp biu th sinh đưc nhiu con. Ngày nay thì có nhiu quà tng khác, và thưng là tng bao lì xì s giúp đơn gin hoá khâu chn quà.

Mt trong nhng điu bt buc là cp đôi phi quay v nhà trai trưc ba ti. Có th hiu lý do là vì ban đêm thưng là thi đim tt c mi hot đng nông thôn chm dt, đưng xa nguy him và cũng vì lý do ngưi ta tin rng ban đêm là thi đim d giao hp sinh con. 

(Nghênh Tân: ngưi mai mi, ngưi cm mâm qu s xung xe đu tiên, nhng ngưi khác trong nhà s xung sau).